Enzymy i aminokwasy

wykorzystywane są w procesach przemian komórkowych. Równolegle do tego zużywane są niebiałkowe kofaktory procesów metabolicznych, takie jak np. koenzym q10 i koenzym 1. Zapotrzebowanie na wymienione składniki zmienia się w zależności od wielu czynników.

Zależy ono od:

• wieku i stanu fizjologicznego organizmu;

• trybu życia i podejmowanej aktywności fizycznej;

• stanu zdrowia;

• masy ciała;

• jakości produktów białkowych dostarczanych wraz z pokarmem.

Normy zapotrzebowania

Przy rozpatrywaniu popytu na enzymy i aminokwasy najczęściej przytacza się normy⁽¹ określające dobowe zapotrzebowanie na białko wyrażone w gramach na osobę. Przedstawia się ono następująco:

• dzieci do 3. roku życia – 14 g;

• dzieci w wieku wczesnoszkolnym – 30 g;

• chłopcy i dziewczęta w wieku 16-18 lat – odpowiednio: 64 g i 52 g;

• mężczyźni – 45-81 g;

• kobiety – 41-72 g;

• kobiety w ciąży i podczas laktacji – odpowiednio: 54-96 g i 65-116 g.

Niedostosowanie diety do potrzeb organizmu i warunków, w jakich funkcjonuje, dość szybko może doprowadzić do niedoborów enzymów i aminokwasów. Dotyczy to szczególnie osób bardzo aktywnych fizycznie oraz mam oczekujących dziecka lub karmiących. Aminokwasy i enzymy podlegają bowiem ciągłym procesom rozpadu i syntezy w każdej komórce organizmu. Z uwagi na dynamikę przemian metabolicznych, aminokwasy i enzymy dostarczane z dietą powinny być pełnowartościowe i zróżnicowane. Dotyczy to szczególnie aminokwasów egzogennych, czyli tych, których organizm nie potrafi samodzielnie wytworzyć.

Konsekwencje deficytu

Deficyt aminokwasów egzogennych bywa poważnym problemem dla sprawności działania układów enzymatycznych. Przykładem jest niedostatek fenyloalaniny i tyrozyny, które wykorzystywane są podczas syntezy niebiałkowego koenzymu q10. Związek ten jest wytwarzany w wątrobie, ale z wiekiem jego produkcja drastycznie spada. Przekłada się to m.in. na wzrost ryzyka zawału serca. Dlatego koenzym q10 powinien być u seniorów suplementowany nawet przy odpowiednim zaopatrzeniu w aminokwasy egzogenne⁽². Warto jeszcze wspomnieć, że związek ten będzie skuteczny tylko przy odpowiednio wysokim poziomie NADH – nukleotydu określanego też jako koenzym 1, niezbędnego w procesie wytwarzania energii w organizmie. Koenzym 1 jest też nieoceniony w walce z symbolem naszych czasów: przewlekłym zmęczeniem⁽³.

Aminokwasy to składowe wielu enzymów białkowych i nieenzymatycznych cząstek białkowych. Już deficyt jednego może zakłócić szereg reakcji metabolicznych i zwiększyć prawdopodobieństwo rozwoju chorób. Przykładem jest cysteina, która buduje glutation (GSH) – związek, w którym naukowcy z Uniwersytetu Łódzkiego pokładają nadzieję na profilaktykę wielu schorzeń⁽⁴.

GSH niezbędny jest również przy metabolizowaniu popularnego paracetamolu. Przy niedostatku cysteiny leczenie przeziębienia paracetamolem może okazać się toksyczną terapią.

Deficyt nie musi dotyczyć tylko związków egzogennych. Przykładem jest endogenna L-arginina. Gdyby nie fakt, że u noworodków powstaje jej nawet 6-krotnie więcej niż u dorosłych, u nowonarodzonych dzieci karmionych naturalnie notowano by niedostatek tego aminokwasu i zahamowanie wzrostu. Mleko matki zawiera bowiem niewiele L-argininy⁽⁵.

Najwięcej składników enzymatycznych i aminokwasów dostarczają mięso oraz nabiał. Jeżeli jednak to nie wystarczy do zaspokojenia potrzeb organizmu, warto rozważyć suplementację. W przypadku sportowców najlepiej preparatami zawierającymi aminokwasy i krótkie łańcuchy peptydowe a nie całe białka – ponieważ organizm nie marnuje wtedy energii na rozrywanie wiązań peptydowych i pozyskanie potrzebnych składników, tylko od razu wbudowuje je w mięśnie.

Źródła 

1. 1. http://www.izz.waw.pl/attachments/article/33/NormyZywieniaNowelizacjaIZZ2012.pdf
2. 2. Drzewoski J., Farmakologia kliniczna koenzymu q10, 2001, Hedat.
3. 3. http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1081120610625951
4. 4. http://www.imp.lodz.pl/upload/oficyna/artykuly/pdf/full/Buk9_06_04.pdf
5. 5. http://www.phmd.pl/api/files/view/1758.pdf

Polecany produkt

Jeśli zainteresował Cię ten temat koniecznie sprawdź nasze produkty:

ENADA	Koenzym Q10	GSH zredukowany L-glutation
30 tabletek	90 kapsułek	60 kapsułek